Thu về mang theo hơi gió heo may. Nắng sánh vàng như mật trải xuống cánh đồng, đậu trên những bông lúa vàng ươm. Từng bông lúa chín nặng trĩu nghiêng nghiêng cười đùa trong gió thu mơn man. Không biết nắng thu làm vàng thêm bông lúa hay lúa chín quyện vào để nắng thêm thu?
Đi giữa mùa yêu này lòng người có cảm giác rạo rực, xốn xang khó tả. Trên đường đi làm về, qua cánh đồng tôi chạy xe chầm chậm, thoảng nghe mùi hương thu thật dịu dàng. Hít hà một hơi thật sâu,hương vị ấy, kí ức xưa cứ thế ùa về. Một thời trong veo đã hằn sâu trong kí ức mà mấy ai dễ gì quên được. Những buổi chiều nào tôi cùng nhỏ Tâm, nhỏ Vinh, Minh mượt..chân trần thả diều chạy trên triền đê, trên cánh đồng sau mùa gặt như thể mới hôm qua. Gốc rạ trồi lên chẳng làm khó các bạn, còn tôi phải kiễng và nhón chân đến khổ mới có thể lách qua được chúng. Vậy nhưng vì vui mà làm tôi quên hết mọi “khó khăn” cứ thế phăng phăng chân trần chạy cùng các bạn. Những buổi tập xe đạp ngã oành oạch chẳng hề khóc vì đã có tiếng hò reo cổ vũ râm ran. Rồi những ngày tập thiếu niên để biểu diễn trong ngày Quốc khánh 2-9 vui không thể nào kể xiết.
Các bạn chỉ trông chờ đến ngày biểu diễn để được mang bát đũa ra sân kho của xóm “ăn chung”. Hay tuổi thơ chơi trốn tìm nơi cây đa đầu xóm vào những đêm trăng…Không gian của ruộng đồng làng, của thôn xóm nhỏ mà cứ ngỡ cả một thiên đường bao la, bất tận. Cho đến giờ bên tai tôi vẫn còn văng vẳng, vẹn nguyên tiếng cười đùa của lũ bạn, tiếng mẹ gọi vào những buổi tối mê chơi quên cả đường về. Mẹ nắm tay tôi âu yếm dẫn bước về nhà. Trăng về khuya thanh mát, sáng trong soi rõ bóng dáng của hai mẹ con trên đường về. Tôi bé nhỏ bước đi hạnh phúc bên mẹ. Vừa đi tôi vừa ríu rít kể những chuyện đã chơi cùng các bạn một cách thích thú, say sưa. Cứ thế tiếng cười theo bước chân của hai mẹ con về đến nhà tự lúc nào.
Tiếng cười theo cả bước chân tôi đến trường. Ngày ấy đường làng ngõ xóm toàn là đường đất chứ làm gì có đường rải nhựa hay bê tông như bây giờ. Đường từ nhà tôi đến trường chưa đầy hai cây số. Thế nhưng ngày nào những đứa bạn trong xóm cũng gọi nhau rối rít ngoài ngõ từ tờ mờ sớm. Chúng tôi tập trung tại ngã tư làng, đến khi đông đủ rồi cùng nhau xuất phát. Đến trường khi con đường còn chưa kịp tỉnh giấc sau một đêm dài, khi ngọn cỏ ven đường vẫn còn ngậm sương đêm. Chúng tôi hì hục đạp xe vượt qua những ổ gà hay đá lởm chởm để đến trường sớm hơn hội bạn làng trên. Những ngày nắng thì không nói làm gì nhưng những ngày mưa gió hành trình đến trường của chúng tôi thật khó khăn. Con đường nhão nhoẹt, sục lên như cháo.
Đoạn mới vá thì đất thịt chỉ chực ôm lấy chân người và ôm cả bánh xe. Chúng tôi quần xắn cao, dép bỏ vào giỏ xe, dắt xe qua những đoạn đường đó với trợ thủ đắc lực trong người là một thanh tre. Qua được khúc đường xấu sẽ dừng lại lấy thanh tre ấy để chọt bùn đất bám vào gác đờ bu. Xong rửa vội tay chân bên dòng nước mương rồi đứa nào đứa nấy lại cười toe toét đạp xe đến trường. Ngày mùa người dân rải rơm phơi kín cả con đường. Đạp xe trên rơm rạ thật nặng nhọc, tay lái phải thật vững, ghì chặt ghi đông thì mới băng qua “con đường rơm” một cách dễ dàng. Dẫu vậy bao năm liền nhóm bạn làng tôi luôn xuất sắc giành giải đến trường sớm nhất trong sự hậm hực, tiếc nuối, ghen tỵ của các bạn làng khác. Những ngày mưa gió như thế mẹ lo lắng sợ tôi không theo kịp chúng bạn, nhiều lần muốn đưa tôi đến trường nhưng tôi kiên quyết không chịu. Vậy là mẹ đành âm thầm dõi theo mỗi bước tôi đi.
Những ngày thơ ấy đã xa, đã xa!…Giờ tôi đã có cuộc sống riêng bên gia đình bé nhỏ. Mang tiếng lấy chồng gần “có bát canh cần nó cũng mang cho” nhưng tôi ít khi có thời gian về bên mẹ một ngày trọn vẹn. Lúc nào cũng chỉ là mươi lăm phút “tranh thủ” ghé qua để lúc về lại lỉnh kỉnh nào là rau, đậu, tương, cà,…Mỗi thứ được mẹ gói ghém sẵn như thể mẹ biết hôm nào con tới vậy. Sinh con rồi thời gian tranh thủ ghé qua nhà mẹ ấy cũng dần trở nên xa xỉ. Có những tuần chẳng thấy con sang, mẹ lại lọc cọc đạp xe đến thăm.Nhìn dáng mẹ hao gầy theo năm tháng, tóc ngày thêm nhiều sợi bạc lòng tôi không khỏi xót xa. Dẫu biết đó là quy luật của thời gian nhưng sao vẫn thấy nhói lòng. Ôi, thời gian! Ước gì…
Đường về nhà mẹ đi qua bờ đê của con Sông Khuôn thơ mộng, hiền hòa. Dọc bờ đê mọc đầy cỏ dại. Nào là hoa xuyến chi trắng muốt, hoa cỏ hôi li ti tím cả đôi bờ. Mỗi đợt gió về hoa cỏ lại lung linh soi bóng xuống lòng sông êm ả. Lần nào đi trên con đường đê ấy lòng tôi cũng chộn rộn những chênh chao khó tả. Chắc tại vì đó là đường về nhà mẹ, đường về với kí ức xưa.
Gió thu chạm vào lành lạnh, tôi thèm được nép mình vào lòng mẹ để được sưởi ấm, để thu mình bé nhỏ mà cuộn tròn trong những kí ức xưa êm đềm. Bên mẹ lúc nào chúng con cũng thật bình yên…Dòng người vội vã đi trên đường, văng vẳng đâu đây bài hát vu lan. Chợt nghĩ đã mấy mùa vu lan rồi tôi chưa về bên mẹ. Tôi chợt cất lên: “Chờ con nhé! Con sẽ về mẹ yêu ơi!”.
