Khi cái nắng trở nên gắt gỏng hơn khiến nơi nơi nhuốm màu oi ả, lúc đó ta chợt nhận ra tháng 6 đã về. Tháng 6 khiến con đường ta đi bung đỏ sắc màu hoa phượng, lênh láng sắc màu vàng xuộm trên cả khoảng không gian. Mùa đã về rồi thì phải?

Nhanh thật, mới ngày nào quanh ta còn phủ đầy sắc xanh mướt mát, mà nay đã thay bằng màu óng vàng của thảm lúa chín vàng. Lúa năm nay được mùa. Những bông lúa uốn cong như cái liềm xô đẩy theo làn gió dạo chơi qua đây. Bông lúa nặng trĩu bởi đàn con béo núc béo ních, thân hình chắc khỏe, thỉnh thoảng xô đẩy đùa giỡn nom thật đáng yêu. Vài chú chim tu hú nơi đâu về đây như để hát vang bài ca mùa về. Trên một vài ô ruộng, thấp tháng đôi ba áo nâu sờn bạc, phấp phơ vài chiếc nón trắng, những chiếc chiếc liềm thoăn thoắt đưa lên hạ xuống cắt lúa về. Những bông lúa nằm nghiêng nằm ngửa phơi bụng dưới muôn vàn tia nắng hè chói chang, lấp lánh khiến ta cảm giác như có một thảm vàng quý giá rải trên nền đất nâu sậm.

Những giọt mồ hôi thấm đẫm ướt cả vạt lưng áo, thế mà những chiếc liềm kia vẫn không hề biết mệt mỏi. Lúa được bó thành từng lượm, rồi gồng gánh chuyển lên bờ cho vào chiếc xe bò to, một người lái, người sau đẩy lúa về nhà. Niềm vui ánh lên từ đôi mắt từ nụ cười rạng ngời của người nông dân khi được mùa.

Mùa gặt và mẹ | Văn hóa xã hội

Chiều nay, tôi dạo bước trên con đường làng bên cánh đồng quen thuộc. Chẳng hiểu sao khi bước đến mảnh ruộng trước mắt bước chân tôi khựng lại, bao xúc cảm ùa về. Mảnh ruộng này cả cuộc đời mẹ tôi gắn bó đổi lại là hạt gạo dẻo thơm, bát cơm bốc khói cho anh em tôi học hành bằng bè bằng bạn. Năm nay mẹ không còn, bố tôi một mình gồng gánh lo toan việc nhà, việc đồng áng, lúa không được đẹp như mọi năm, nhưng hạt nào cũng chắc mẩy. Lúa được cắt mang về, xếp gọn lên hiên nhà. Anh tôi vần chiếc cối ra trước sân rồi đập lúa. Anh tôi bảo ngày còn sống mẹ chẳng bao giờ thuê máy tuốt lúa, toàn tự tay đập, mẹ nâng niu từng hạt thóc vàng và trân quý nó biết bao. Chị em tôi ngồi phụ anh xếp những bó rơm gọn lại để mai phơi vài con nắng đánh thành đống để ngày mất điện, nhỡ ga còn có cái thổi cơm, nấu nước. Bố tôi kể rằng: Ngày trước để tán đổ mẹ, là ông bà ngoại phải mất nửa đống rơm to để nấu nước đón khách. Nhắc đến mẹ, anh em tôi chẳng ai bảo ai, mặt buồn rượi. Cả nhà bần thần nhớ mẹ biết bao.

Một ngày làm việc vất vả với cả gia đình tôi bởi khá lâu rồi chúng tôi không còn làm việc đồng áng. Nhưng đó là dịp anh em tôi tìm về với tuổi ấu thơ của mình. Những ngày ấy thật đẹp, những ngày chúng tôi có mẹ trên đời. Nhớ ngày bé cứ mỗi khi mùa về, mẹ lại luôn tay luôn chân. Giữa trời nắng như đổ lửa, mẹ xuống ruộng gặt lúa. Mẹ bảo cứ nắng là gặt, sợ nhất ngày mưa ruộng ướt, có gặt mang về ủ lâu ngày không tốt. Ngày tôi lên 5, lên 6, thấy bố mẹ làm, một phần muốn nghịch tôi cứ lao ra đòi phụ giúp mẹ. Mỗi lượm lúa đập xong, quăng ra sân, tôi lại mê tơi chạy ra nhặt lấy rồi để gọn vào góc. Rồi mỗi buổi trưa hè khi tỉnh giấc bởi tiếng sấm ù ù bên tai báo hiệu mưa dông . Lúc đó mẹ con lại mê tơi cào thóc thành đống, rồi lấy thúng hót bê vào đổ vào góc nhà. Tôi cũng lễ mễ lấy giá nhỏ bê từng ít, từng ít để đỡ đần mẹ. Mỗi khi mùa về, mẹ con tôi có nhiều kỉ niệm chẳng thể phai mờ như thế. Giờ thì tôi đã có gia đình, do bận rộn nhiều công việc, tôi không kham nổi việc đồng áng mà bao năm mẹ làm. Nhưng mỗi lần về quê, mỗi lần ăn bát cơm dẻo thơm trên mảnh ruộng nhà, những kí ức về mẹ lại ùa về trong tôi cứ như vừa mới xảy ra từ ngày hôm qua vậy.

Mẹ không còn, ruộng đồng buồn hơn, hàng xóm láng giềng mất đi người bạn cùng nhau đi cắt lúa đêm, rồi tát nước khau sòng. Mẹ không còn, mùa với gia đình tôi không còn tất bật như trước. Nhưng ở bất cứ nơi đâu, trên cánh đồng, trên sân lúa vàng ươm, tôi đều hình dung ra dáng người gầy guộc với chiếc áo nâu sờn bạc nghiêng nghiêng vành nón trắng của mẹ. Mẹ tôi đó, bà mẹ quê cả đời gắn bó với cây lúa cọng rơm. Mẹ mang mùa về cho bố, cho chị em tôi.

Lâu rồi tôi mới có cảm giác bình yên bên cánh võng mẹ vẫn buộc trong vườn cây sum xuê mát rượi . Gió ru tôi vào giấc ngủ ngon, gió hát bên tai những tiếng ầu ơ dịu ngọt như ngày thơ bé mẹ vẫn hát tôi nghe. Khi tỉnh dậy mà giọt nước mắt vẫn lăn dài trên má. Nhìn sân đầy nắng phủ đầy những hạt vàng của đất, lòng tôi mênh mang nỗi buồn. Mẹ ơi mùa về rồi, mẹ về với chúng con nghe.