Kính tặng cô giáo xứ Huế
1
– Hoàng ơi! Mốt cô về thành phố – Tiếng thằng Quang văng vẳng bên dưới trong khi tôi đang lau bảng. Không quay nhìn nó, tôi buông câu tỉnh queo:
– Cô về mấy hôm cô xuống?
– Cô nói chừng nghỉ hè hay những lúc nào rảnh rỗi.
Giọng nó đã nhẹ lại và nhỏ dần đi. Dường như có cái gì nghèn nghẹn, buồn buồn chen vào câu trả lời. Tôi bỏ dở công việc của mình để quay xuống hỏi:
– Sao bạn biết?
– Quang đi lấy chổi tình cờ nghe được! Cô Trang hỏi bữa nào về, cô Thuận nói bữa mốt.
Tuy nói chuyện với tôi nhưng nó chỉ ngó chằm chằm vào cặp, tay lúng túng mở ra đóng lại, sau cùng mới đút được vô hộc bàn. Thấy vậy, tôi quay lên tiếp tục lau bảng, các động tác lặp đi lặp lại không đều đặn, bụi phấn đuổi nhau bay, tâm trí tôi bắt chước bay theo.
Suốt buổi học hôm đó, tôi không tài nào tập trung để tiếp thu bài. Đến tiết của cô Thuận, tiết cuối trong tuần cô dạy lớp tôi. Cô giảng bài thật kĩ, và thường nhoẻn miệng cười sau câu hỏi: “các em có thắc mắc gì không?”. Cả lớp tôi không ai thắc mắc về bài giảng, chỉ thắc mắc một điều mà không dám hỏi: “vì sao cô bỏ tụi em?”.
2
Nói đúng ra, bọn tôi không ngỡ ngàng lắm về chuyện cô Thuận sẽ về thành phố. Một tháng mấy trước đây, cái tin đáng ghét này đã được lan trong trường. Thời gian lặng lặng trôi, thế rồi việc gì đến cũng đến…
Quê cô không phải ở đây. Hồi ra trường, vì nhiều lẽ, cô đã đặt chân đến vùng đất còn nhiều khốn khó này. Bở ngỡ rụt rè ban đầu dần dần bị đánh tan bởi công việc hầu như thường xuyên bao lấy. Vùng đất này, với những đứa học trò nghèo, hằng những năm qua chắc khó phai mờ trong tâm trí cô. Chính cô, cô đã nhìn quê hương bọn tôi thay đổi. Còn quê cô? Nơi dòng sông Hương sóng ngày đêm vỗ nhẹ, sông hiền hòa, êm dịu, đã chứa hẳn trong tính cách. Năm 18 tuổi, cô vào Sài Gòn học cao đẳng sư phạm. Với lại, gia đình cô bấy giờ chuyển vào đấy sinh sống, gần cha mẹ dẫu sao cũng hơn ở xa. Ra trường, cô nằm trong tốp giáo viên tình nguyện tăng cường cho các trường vùng sâu vùng xa, trong đó có trường bọn tôi theo học.
Bởi vậy, lí do thật đơn giản mà bọn tôi nghĩ vì đó mà cô “bỏ tụi em” hẳn là sau mấy năm xa gia đình giờ cô chỉ mong quay về căn nhà yêu dấu để được đắm mình trong hạnh phúc, được tắm gội trong tình yêu cha mẹ không gì thay thế.
3
Hai ngày nữa cô về. Tranh thủ thời gian ngắn ngủi còn lại bọn tôi quyết “trực” phòng cô. Trưa, đi học về, cơm nước xong, xế xế một chút là bọn tôi có mặt. Đôi lúc, cái không khí nhốn nháo ồn ào bị la hiền bởi giọng nói ấm áp: “Tụi em đùa nhỏ nhỏ kẻo làm phiền thầy cô bên cạnh!”. Bọn tôi vâng lời, chuyện to chuyện nhỏ ráo riết kể nhau nghe, cô ngồi bên cũng không giấu được nụ cười và ánh nhìn rất Huế. Gương mặt cô – chốc chốc – ánh lên một niềm vui khôn tả.
Phía sau phòng cô ở, đồng ruộng bao la trải tít, một khoảng trời cao lộng gió hây hẩy quạt lành. Trong cái ao cạn, lau sậy chen cỏ mọc rời rạc, có đám học trò đang lố nhố mò ốc bắt cua. Bọn tôi hè nhau bắt tay làm thế để đãi cô Thuận một nồi cua, ốc luộc. Sau một hồi quần cỏ quậy sìn, thân thằng nào thằng nấy ướt nhẹp nhèm nhem, bọn con gái thấy bùn đất đeo lấy bọn con trai chúng tôi khoái hết sức, cười toe như ngáp. Miệt mài lầy lội, thế là, bếp nhà cô đã chịu tỏa khói, nồi cua ốc luộc ngon hết sẩy có thể đường hoàng bưng ra, tự nhiên cô trò thưởng thức. Nổi hứng xung thiên, nhỏ Ánh mở màng văn nghệ. Không biết ai mách với nó mà khi hát xong, nhỏ liền quay chỉ tôi, giở giọng:
– Bạn Hoàng đang tập hát vọng cổ đó cô ơi!
– Hoàng đâu biết hát đâu! – Tôi chối quanh.
– Giả bộ hoài bạn ơi!
Tôi định chối nữa nhưng cô ngăn lại:
– Thôi! Như vầy nhé! Em Hoàng hát đi. Hát xong cô sẽ hát tặng lại tụi em một bài.
– Nhưng em hổng thuộc bài nào hết cô ơi.
– Đây này – Thằng Bình móc trong túi ra tờ lịch có in bài hát vừa mới mua của ông bán kẹo kéo trước cổng trường.
Tôi là con mồi lọt vào bẫy ma lanh Ánh.
“Cuối trời mây trắng bay/Lá vàng thưa thớt quá/Phải chăng lá về rừng/Mùa thu đi cùng lá/Mùa thu ra biển cả/Theo dòng nước mênh mang/Mùa thu vàng hoa cúc/Chỉ còn anh và em/Chỉ còn anh và em/Cùng tình yêu ở lại…”. Bài tân cổ giao duyên “Thư tình cuối mùa thu” được giọng “oanh vàng” tôi cất lên nghe không đến nỗi tệ. Một giai điệu êm ả khác nối tiếp bài hát tôi nghe thật say mê và cuốn hút: “Đã đôi lần đến với Huế mộng mơ/Tôi ôm ấp một tình yêu dịu ngọt/Vẻ đẹp Huế chẳng nơi nào có được/Nét dịu dàng pha lẫn trầm tư…”. Bài hát mà chính tay cô đã chép tặng tôi cách đây mới 2 ngày. Bài hát về nơi chôn nhau cắt rốn của cô – “Huế, tình yêu của tôi”.
4
Giờ phút lặng trôi. Đêm nay – đêm cô từ giã nơi này, từ giã mái trường cùng cô gắn bó, từ giã bọn tôi – những đứa học trò thơ ngây, nghịch ngợm, từ giã những kỉ niệm mới hôm nào đây thôi!?. Trăng đêm nay sáng quá, trời thật trong như chưa hề trong như vậy. Cô trò tôi trải chiếu ngồi ngắm trăng, mải mê theo những câu chuyện lớp, chuyện trường. Không có quà gì đắt giá, bọn tôi mang tới biếu cô chỉ có cặp bưởi, cặp dưa, vài chục cam quýt quê nhà đượm tình chơn chất.
Cô ngước nhìn trời, nhìn trăng sao, rồi chợt hỏi:
– Các em biết sao vua không?
Tất cả bọn tôi, đứa gật đầu, đứa nhanh nhảu trả lời “dạ, biết”.
– Thế…còn ba ngôi sao thẳng hàng kia?
Ai nấy nghe cô hỏi xong cũng im thin thít, mù tịt.
Ngày xưa – cô bắt đầu kể về tung tích của ba ngôi sao đó – ở một vương quốc nọ có một nàng công chúa. Đến tuổi kén chồng, nhiều chàng thái tử nước lân bang tìm đến cầu hôn. Công chúa chọn chàng thái tử nước láng giềng làm chồng. Chẳng may, nàng ấy chết sớm. Vì quá thương nàng, thái tử ngày đêm quỳ bên xác vợ mà ôm khóc. Cảm thương tấm chung tình, trời cho hồn nàng và chàng hóa thành ba ngôi sao kia, trong đó hai ngôi sao phía trên là nàng, ngôi sao phía dưới cùng là chàng ngày đêm ôm xác khóc.
Bọn tôi cùng ngước nhìn lên bầu trời thăm thẳm chi chít những vì sao đưa mắt dõi tìm tấm chung tình ẩn mình trong ba ngôi sao kia. Không gian dần chìm vào màn đêm lạnh lẽo…
5
Tiếng còi xe xa xa khiến tôi lật đật tung mùng lòm còm bật dậy. Mở tung cửa bước ra đường, vài thằng bạn đã chờ sẵn. Xe tiến đến gần bọn tôi, bàn tay nắm lấy bàn tay, lời chúc an lành gởi nhau không ngớt.
– Các em ở lại mạnh giỏi, học chăm ngoan!
– Chúc cô đi đường bình an, luôn mạnh khỏe và ngập tràn niềm vui.
– Em chúc cô và gia đình luôn hạnh phúc – tiếng tôi lí nhí, nghèn nghẹn.
Chiếc xe lao nhanh vội vã, xa dần, xa dần, cuối cùng, nó khuất sau bụi cây, chấm đo đỏ sau xe chiếu sáng đâu đó, nhạt nhòa,…/.
