Đời người như một dòng sông, không phải lúc nào cũng êm xuôi, trong lặng. Sẽ có những cơn sóng ngầm nấp dưới đáy, song hành cùng con thuyền xuôi mái, cho đến khi gặp những ghềnh đá ngầm, những vùng lốc xoáy, những cơn bão đi hoang vô định thì chúng mới trỗi dậy, sẵn sàng lật thuyền bất cứ lúc nào.
Đời người cũng thế, có lúc tươi rạng có khi trầm uẩn. Và chúng ta cần chuẩn bị một tâm thái vững bình cho những ngày như vậy.
Vốn là người nhạy cảm, hay thương vay khóc mướn nên tôi thường ít khi có được những ngày nhiên tươi như lũ bạn. Một con gà bị làm thịt, một con mèo mất trộm hay con chó bị bán… hoặc một con chuồn chuồn bị bọn trẻ ngắt đầu… đều có thể làm tôi khóc. Nước mắt ướt mi, nước mắt đầm má, nước mắt chan hoà, rơi xuống môi mặn chát. Cái mặn của tiết gà chảy bát, của nồi cá mèo đang ăn dở, của khúc xương mọi hôm chó vẫn ăn… ngấm sâu đi cùng năm tháng, song hành với tôi đến bây giờ. Ngoài việc khóc vạ ương ổi để bị mấy roi đau lằn lươn mông ra rồi tự nín, chạy đi chơi với bạn thì đứa bé tôi ngày ấy chẳng biết làm gì khác để vui hơn.
Niềm vui dễ đến, nỗi buồn nhanh đi , những ngày không vui chưa bao giờ trọn vẹn lúc này. Có chăng chúng chỉ là những cơn gió nhẹ qua thổi trôi đi những gợn bọt li ti sông cả bến đời. Và khi những giọt hờn bé con ấy chưa kịp khô cạn thì sự rạng rỡ lại trở về cùng những nụ tươi trẻ nít. Ngày và năm cứ trôi trong âm vọng dỗi hờn cười nụ như vậy.
Tôi ngày nay không còn khờ dại để buồn cùng những điều vụn vặt ngây ngô ấy nữa. Nỗi buồn của tôi bây giờ to lớn hơn, mênh mang trìu tượng hơn. Buồn mây, buồn gió, buồn hoa, buồn cỏ, buồn người, buồn tâm, buồn tính, buồn vì buồn thôi, đôi khi không hiểu nổi vì sao mình lại không thể thoát được cảm giác này. Cái cảm giác khát khô nơi sa mạc, ngộp thở đáy ao làng, mang mác hoa sim, muốn tìm nắng khi đông và tìm buốt ngày hè. Một nỗi buồn tham lam, không thoả mãn, chẳng chế ngự và ít khi đầy. Tôi đi ra đường, hoà nỗi buồn của mình vào muôn hình vạn trạng nỗi buồn của dòng người bất tận xuôi ngược lang thang mưu sinh. Buồn nhân tình, buồn thế thái, buồn người, buồn lòng, buồn nhà, buồn việc, buồn vặt, buồn mưu sinh. Chao ôi là buồn!
Chứng kiến những bước chân rã rời, những bàn tay chân thô ráp chai sần, những đôi dép cũ kỹ mòn vẹt, những manh áo sứt chỉ mòn tà, thân nhiều mảnh vá, mùi tóc cháy khét, hoe vàng, những đôi tay nhỏ xíu bới rác, những lưng còng tóc cước sinh nhai, tự nhiên nỗi buồn bỏ tôi rong chơi. Phải chăng nỗi buồn chỉ hết khi lòng biết khóc bằng nước mắt chát mặn cùng khổ của kiếp cần lao? Phải chăng tâm chỉ thực sự an khi hồn biết cảm thông, chia sẻ?
Trời lúc này bắt đầu mưa nặng hạt, mọi người nháo nhác đi tìm chỗ trú, dáo dác bung ô, hoảng hốt khoác áo mưa, vội vã di chuyển nhanh hết mức có thể về nhà. Mặc cho những ánh nhìn thiếu cảm chiếu vào mình, tôi để đầu trần nhẩn nha bước về phía cầu. Hàng triệu lớp sóng loang trên mặt nước, tụ rồi tan, hàng trăm ngàn bong bóng nước hình thành rồi vỡ dưới chân những bè Lục Bình
đang lững lờ nhẹ trôi. Lục Bình vẫn vậy, dù mưa hay nắng, đông giá hay hạ hanh hao nắng lửa đều tím mỏng đến nao lòng, thư thả bình an lạ, dâng cho người sắc nhớ mênh mông, xao lòng, mời gọi ký ức quê trong hồn người viễn xứ. Ngắm lục bình mang mang hoài niệm, nhẹ thanh sông nước, mát dịu và thoảng êm nơi gió hương sông đồng, bao sân si còn lại cũng theo dòng nước lặng lẽ trôi đi nơi khác. Tâm thanh, hồn an tôi mới hiểu nỗi buồn cũng rất cần thiết, không kém niềm vui đối với cõi
nhân sinh này biết bao nhiêu, cũng như trời vẫn đan xen mưa nắng.
Làm sao chúng ta biết sự hiện hữu của niềm vui, trân trọng từng giá trị sống, yêu thương cõi người này và trưởng thành được nếu không có nỗi buồn đây? Nỗi buồn sẽ phân biệt giúp ta đâu là người dũng cảm, lạc quan, đâu là kẻ yếu đuối, uỷ mị. Nỗi buồn giúp mọi người đoàn kết, sẻ chia, đẹp hồn. Nếu không có những ngày buồn, chúng ta không biết được sự tồn tại của những ngày vui vẻ.
Cảm ơn những ngày buồn đã giúp tôi hiểu được chính mình, thăng hoa cảm xúc. Và tôi sẽ cố như Lục Bình, luôn thắp tím không gian bất kể ngày nắng hay ngày mưa.
