Đi đã mười năm mới trở về
Tâm tình tràn ngập bước đường quê
Nghe sao náo nức như hồi nhỏ
Níu áo theo cha buổi hội hè
Dãy núi Trang Nghiêm đứng chống trời
Mười năm núi vẫn đợi chờ tôi
Sườn cao rêu phủ xanh đồn giặc
Tôi đã về đây, núi mỉm cười
Ruộng vỡ đường cày, ngõ trải rơm
Phải đây Văn Miếu lối vào thôn?
Đi lâu quên cả màu hoa đại
Quên cả mùi hương gạo tám thơm
Ngõ ruối bờ ao chơi ú tim
Nhà em hàng xóm biết đâu tìm!
Biết đâu vườn táo cành sai quả?
Giếng đá trăng vàng đâu bóng em?
Một cơn khói lửa mấy tơi bời
Cảnh cũ làng xưa khác cả rồi!
Ngước mắt trông lên, giời cũng lạ
Nhà ai đâu chứ phải nhà tôi?
Hỏi tên, nhận mặt, nhớ ra rồi!
Mừng tủi bâng khuâng khóc lẫn cười
Trẻ xóm mười năm giờ lớn bổng
Mười năm mất mát biết bao người!
Mẹ cha khuất núi mấy thu tròn
Vườn táo cô nàng đã bốn con
Nhớ thuở hội xuân chèo gióng trống
Xin mình giấy đỏ đánh môi son…
Nháo nhác đầu hồi chim sẻ kêu
Mưa thưa trắng lạnh nửa ao bèo
Sửa sai câu chuyện vôi trầu mặn
Giọng kể cô tôi nặng bóng chiều
Hai đứa con trai vào bộ đội
Một thằng gửi xác trận Đèo Mây
Đứa đi công tác trong lòng địch
Giặc nậy hầm lên bắn nát thây
Mẹ góa chồng, dâu cũng góa chồng
Mẹ buồn, dâu chẳng nỡ sang sông
Bảng vàng Tổ quốc chưa mờ nét
Bỗng những điều đâu nổi tứ tung
Khản tiếng kêu thương chẳng thấu trời
Đất bằng dựng đứng chuyện chông gai
Tám năm giặc giã mà không chết
Giờ bỗng dưng đeo nặng tội đời
Đêm nào cô cũng chiêm bao thấy
Hai đứa về đây khóc vật vờ
Tỉnh dậy cánh tay còn đẫm lệ
Mới hay mình khóc cả trong mơ
Những tưởng ôi thôi một kiếp người
Ngậm hờn chín suối biết bao nguôi
Ngờ đâu còn có hôm nay nhỉ!
Còn có hôm nay tỏ mặt trời
Đất nước qua bao trận mất còn
Vàng son vẫn vẹn giá vàng son
Cô mừng trẻ lại dăm mười tuổi
Chẳng uống công mình, xương máu con…
Xuân này vui tết lại vui quê
Lại chuyện làm ăn chuyện hội hè
Xanh biếc đầu thôn nương mạ sớm
Dậu tầm xuân nở bướm vàng hoe
Vào đám làng tôi nổi trống chèo
Bay cờ lộng gió đỏ đuôi nheo
Lớp mà Thị Kính nuôi con mọn
Tôi biết người xem lệ chảy nhiều
Hôm ấy tôi đi nắng ửng vàng
Bời bời ngõ cũ tím hoa soan
Xóm giềng tiễn biệt, cô đưa cháu
Đến mãi đầu thôn, cạnh giếng làng
Dãy núi Trang Nghiêm nhích lại gần
Trời cao vời vợi một màu xuân
Tôi đi – Chào núi, tôi đi nhé!
Phơi phới tình quê buổi xuất quân
1957
